Vũ hội trăng

Người đàn ông tần ngần mất một giây trước cánh cổng sắt bịt bùng. Không đoán được tuổi, toàn thân người đàn ông toát ra vẻ mệt mỏi, nhàu nát. Ngón tay trỏ của anh đặt hậm hờ trên nút bấm đỏ của chuông điện. Chợt có tiếng chó sủa. Một cái mõm dài đen, răng ngoác chơm chởm hiện ra ở lỗ tò vò khoét trên thành cánh cổng sắt.

Người đàn ông giật mình đánh rơi bọc giấy cắp ở nách. Văng ra cái hộp con bằng nhựa trắng trong suốt, nhìn thấy rõ sợi dây chuyền lóng lánh và quyển sách bọc gáy, mạ nhũ vàng.

Anh luống cuống nhấn mạnh chuông điện. Có tiếng chân người. Rồi tiếng ậm ào. Tiếng chó sủa câm bặt. ở chính cái lỗ tò vò thấp thoáng một khuôn mặt đàn bà:

– Anh đấy à?

Người đàn ông như bị điện giật. Tiếng “vâng” thoảng qua chìm nhanh trong ngào ngạt hương thơm quyến rũ tỏa ra từ ô lỗ tò vò. Lần này là một cặp mắt đen ghé sát:

– Trông anh ốm yếu quá. Mãi anh không thay đổi được à?

Im lặng. Cơ thể người đàn ông khẽ rung lên. Nhưng điều đó thoảng qua rất nhanh. Rồi tiếng người đàn ông đanh lại:

– Tôi vẫn thế!

Tiếng người đàn bà:

– Vẫn thế!

Một chuỗi cười nho nhỏ lành lạnh. Vẫn tiếng người đàn bà:

– Thôi nhé, chào anh! Nó sắp ra đấy!

Tiếng chân người nhẹ dần. Và chó lại sủa.

Nó kia rồi. Sau tiếng rin rít của cánh cổng sắt nặng nề, nó ào ra. Anh chững người bất động như một gốc đại thụ bị bão vặn mất ngọn. Nó nhoẻn cười. Từ hàm răng trắng ngọc ngà của nó nhả ra chùm âm thanh dịu ngọt:

– Bố ơi!

Anh bừng tỉnh. Mắt anh sáng lên. Anh cũng nhoẻn cười. Anh nghẹn ngào nhìn nó. Mắt anh mờ đi, rồi sáng lại rất nhanh. Nó đây, con gái mười tuổi của anh thướt tha trong bộ váy gấp mầu trắng sang trọng. Tay anh vươn ra định bế bổng nó. Nhưng anh kìm nén được. Nó đã lớn, vả lại…

Anh dắt tay nó đi trên hè phố. Cánh cổng sắt bịt bùng đã lùi lại rất xa. Anh chỉ có một tiếng đồng hồ với nó. Phải vất vả anh mới bước kịp nhịp chân tung tẩy của con gái. Nó thao thoắng hỏi anh đủ mọi điều:

– Sao bố lâu đến với con?

– Nhà bố ở đâu, sao con không biết?

– Sao không bao giờ bố vào nhà con?

– Sao bố mẹ lại bỏ nhau?

– Mẹ sắp có em bé. Bố có em bé không?

Anh như mê đi. Tâm tưởng anh hoàn toàn bị xáo trộn. Anh phiêu diêu trong xúc cảm khó tả. Anh thập thõm trả lời từng câu của nó. Dối trá hoàn toàn. Mười tuổi, nó đã bắt đầu biết, nhưng chẳng hiểu gì cả. Anh càng không muốn nó hiểu.

Anh dẫn nó vào vườn hoa trung tâm. Anh mua một ly kem đầy. Anh châm thuốc, viên mãn nhả những vòng khói xoáy tròn, nhìn nó đang vội vã xúc từng thìa kem trắng ngần. Mắt nó long lanh sáng. Bím tóc nó đen mượt nhún nhảy.

Anh ngắm nó đến ngây dại. Anh thảng thốt nhận ra nó với mẹ giống nhau như hai giọt nước. Và lòng anh cồn lên.

Bốn năm trước.

Cứ mỗi chiều đến đón nó ở trường học, anh lại nhận được bàn tay bé xíu trắng hồng vẫy vẫy và tiếng gọi giật đến nao lòng:

– Bố ơi!

Rồi nó lon ton chạy ra bíu ào lấy cổ anh. Có lần vội quá nó vấp ngã sóng sượt. Anh sợ hãi bế nó dậy. Nó đau tái mặt. Mắt nó rân rấn và môi mím lại:

– Tại bố!

Anh rối rít xin lỗi. Nó phụng phịu chán chê và cuối cùng anh phải hứa đền một cái gì đấy mới ổn. Thường thì anh phải thực hiện ngay lập tức, bởi nó đòi dai dẳng và quyết liệt. Mà chả cứ ngã, thể nào mỗi hôm nó cũng tìm ra một cớ gì đấy để bắt đền anh.

Cũng có gì nhiều nhặn đâu. Hôm thì mấy quả ô mai bé xíu. Hôm cái bánh quế vo tròn. Sang nữa là que kem bốc khói. Nhìn khuôn mặt rạng rỡ của con, bao giờ anh cũng sung sướng đến cực điểm. Những lúc ấy anh quên đi tất thảy mọi cực nhọc, mọi gánh nặng đè trên đôi vai mệt mỏi của mình.

Chỉ khi về đến nhà, bắt gặp khuôn mặt lạnh lùng như tượng tạc của vợ, cảm giác hạnh phúc kia mới lặng lẽ rời bỏ anh.

Và anh buộc phải đối mặt thật sự với cuộc sống chung đáng sợ. Cuộc sống mà ở đấy, cả anh và người vợ xinh đẹp, đã nhấn chìm nghỉm tình yêu mãnh liệt vào cái bể choèn choèn của vật vã miếng cơm, manh áo thường nhật.

Anh lặng lẽ vào nhà. Lặng lẽ chịu đựng chính sự lặng lẽ đáng sợ của vợ. Và anh làm tất thảy những việc gì anh có thể làm, không phải để đổi lấy nụ cười và sự vui vẻ của vợ mà đơn giản chỉ để cái khoảng thời gian kia trôi đi thật nhanh.

Đã từ lâu, trong ngôi nhà anh, ngọn lửa ấm cúng đã lụi tàn. Chỉ đêm đến, sau khi se sẽ đến bên giường, ngắm thật lâu khuôn mặt của con gái đang trong giấc ngủ thiên thần, ngồi vào bàn viết, anh mới thật sống cuộc sống của riêng mình.

Anh rút cây bút, ngắm nghía nó cũng thật lâu. Khi tiếng sột soạt của ngòi bút đè kín dần từng trang bản thảo, lúc ấy anh mới chợt gặp lại cảm giác hạnh phúc hồi chiều. Nhưng cũng có hôm anh cứ mãi mân mê cây bút không thể viết nổi dù chỉ một dòng. Anh cứ ngồi thế, bất động trên ghế, mắt đăm đắm nhìn lên trần nhà.

Mầu trần trắng nhạt nhòa đằm anh vào ký ức còn mới nguyên, nóng bỏng nhưng đã mù mịt, xa vời. Anh cố nghĩ đến một điều gì đó, cố bứt mình khỏi tâm tưởng đang hoảng loạn, chới với. Cũng có lúc anh minh mẫn nghĩ đến tương lai của mình. Nhưng cũng chẳng nghĩ được điều gì đến đầu, đến đũa. Lởn vởn trong anh duy nhất chỉ là những lộn xộn chắp nối hình ảnh của con gái yêu quý. Anh sắp phải xa nó. Xa mãi. Anh đã ký vào tờ đơn ly dị do vợ anh chủ động viết. Lúc cầm bút anh đã đắn đo thật lâu.

Hiển hiện trước mắt anh nụ cười tươi trẻ và cặp mắt hồn nhiên của con. Chính lúc ấy anh muốn quên hết tất thảy. Những vật vã, sự đay nghiến câm lặng. Cả một chút tự trọng, một thoáng kiêu hãnh. Vậy mà không hiểu sao anh vẫn ký, tay chẳng hề run rẩy.

Để rồi sau này, những lúc cồn quặn nhớ thương con, anh thấy mình lầm lỗi và ân hận vô cùng.

Anh yêu người đàn bà ấy ngay từ cái nhìn đầu tiên. Có lẽ đó là chớp lóe của định mệnh. Người đàn bà, nàng trẻ lắm và đẹp.

Trên bục diễn đàn của một hội thảo sinh viên, với tư cách nhà văn nói về tác phẩm của mình, anh bất chợt gặp ánh mắt của nàng. Ánh mắt thẳm sâu và nồng nàn quyến rũ như trăng mùa thu mát dịu. Anh đắm ngay vào ánh mắt của nàng hồn nhiên như đứa trẻ ngợp mình trong trời trăng đêm rằm.

Sau này khi anh đã yêu nàng, cưới nàng, vào những lúc yêu thương nhất, anh thường lặng đi rất lâu, cố nhìn thật sâu vào đôi mắt ấy. Không phải để tìm kiếm một điều gì còn bí ẩn trong tâm hồn nàng, mà giản đơn chỉ là để giãi bày bằng một thứ ngôn ngữ tĩnh lặng, giãi bày bằng hết tình yêu nồng cháy, thủy chung của mình. Và anh đặt bờ môi khô khát lên đôi mắt của nàng. Hôm ấy khi kết thúc hội thảo, trong rừng người dập dìu, anh vẫn dễ dàng tìm ra được nàng.

Lúc đó anh ba mươi tuổi và đã có chút ít tiếng tăm về văn nghiệp. Anh vốn là một người lính. Rời khẩu súng thì cầm bút. Khác với bản tính nhút nhát thường ngày, anh mạnh bạo tiến đến bên người con gái lạ, nhìn thẳng vào mắt nàng. Nhìn thẳng và lời anh cất lên thật tự nhiên. Tự nhiên đến không ngờ:

– Xin lỗi! Tôi muốn được tặng cô cuốn sách.

Nàng gật. Mắt long lanh như cười. Anh từ tốn ghi những lời đề tặng. Tất cả chỉ có thế. Đêm ấy anh thức trắng. Đoạn đời ba mươi năm của anh như nước lũ ào ạt tràn về. Còn nghi ngờ gì nữa, cuộc đời anh là để dành cho nàng. Ngay đêm ấy tâm hồn anh đã hoàn toàn thuộc về nàng.

Hôm sau anh đến trường tìm nàng. Rồi cứ thế những lần gặp giữa hai người ngày một mau hơn. Đến một hôm anh dẫn nàng đi lang thang suốt buổi tối trên sân trường. Khuya lắm, cả khu ký túc xá đã đắm vào giấc ngủ đêm tĩnh lặng. Sân trường phơi mình dưới trăng bạc trở nên mênh mông khác thường.

Thân hình nàng đẫm trăng đêm. Khuôn mặt nàng sáng bừng như thể vầng trăng thiên nhiên náu mình trong đó. Đôi mắt của nàng rực cháy. Đôi môi của nàng chín đỏ. Mắt anh nhòa đi.

Những giọt trăng rơi thánh thót phủ mờ khuôn mặt nàng. Anh mê lịm. Cổ họng nghẹn tắc khiến anh không thể thốt lên được một lời nào. Còn nói gì nữa, cuộc đời anh và cuộc đời nàng…

Cả khuôn mặt anh, khuôn mặt nàng đẫm những giọt trăng sánh nước. Những giọt trăng đậu trên môi ngọt ngào. Trong trạng thái siêu thoát, anh nghe thấy có tiếng nhạc run rẩy. Trái đất bây giờ là sân trăng ngờm ngợp. Anh dìu dặt cùng nàng đắm trong hạnh phúc. Cuộc đời trước mắt anh là một vũ hội tuyệt diệu.

Một năm sau anh cưới nàng.

Anh nhìn đồng hồ. Đã sắp hết một giờ hạnh phúc. Ba tháng trời anh mới có một giờ hiếm hoi này. Điều đó đã thành quy ước giữa anh và nàng kể từ lúc mẹ con nàng rời bỏ anh ra đi. Anh chậm rãi đưa nó trở về. Anh như cố níu kéo lại từng giây quý giá.

Bao giờ cũng thế vào những giây phút cuối cùng ấy, đầu óc anh đều lộn xộn, quay cuồng hệt như kẻ tử tù sắp phải vĩnh viễn rời bỏ người thân để bước vào xà lim chờ giờ hành quyết. Đúng thế, chả lần nào anh không có ý nghĩ đau đớn đây là lần gặp con cuối cùng. Và anh lại nghĩ đến nó. Dường như thế giới này chỉ tồn tại mỗi anh và nó.

… Lúc nhận nó từ đôi tay nàng, toàn thân anh run bần bật. Mắt nó nhắm nghiền. Anh vụng về chao nựng nó. Tim anh như dừng lại khi mí mắt nó khẽ đụng đậy. Rồi nó mở đôi mắt bé xíu trong veo nhìn anh. Bất chợt nó oe oe khóc. Anh áp chặt nó vào mình. Có cái gì đó xếp yên trong cõi lòng anh chợt òa vỡ. Đất trời chao đảo. Anh đắm đuối nhìn nàng. Lúc ấy, anh hoàn toàn mãn nguyện.

Khi chỉ còn một mình vò võ trong mười mét vuông nhà anh vẫn ngơ ngẩn tưởng như điều ấy chưa hề xảy ra. Sao anh và nàng lại xa nhau nhỉ? Anh yêu nàng đến thế cơ mà. Cuộc tình của anh nào phải đơn phương.

Lúc gặp anh, nàng mới hai mốt tuổi, đang chuẩn bị làm luận văn tốt nghiệp. Quê nàng rất xa. Một mình nàng phải xoay trở tất cả. Sau khi tốt nghiệp, anh tìm được cho nàng một chân giáo sinh tập sự ở trường huyện. Tiếng thế, nhưng cũng chả cách nhà anh bao xa.

Đám cưới của anh và nàng thật vui. Căn phòng nhỏ tòa soạn cấp tạm cho anh ngày còn độc thân chất ngất đầy hoa. Tuần trăng mật của anh ngọt ngào kéo đến tận khi nó ra đời.

Nhiều lần anh cố tĩnh tâm để tìm bằng được lý do nàng rời bỏ anh. Anh vốn nghèo. Nàng cũng thế. Gia tài của anh đơn sơ. Chiếc giường cũ kỹ. Cái tủ, bộ bàn ghế mượn của cơ quan. Chỉ có kệ sách là quý giá. Thêm vào đấy là chiếc cát-xét kỷ niệm của một thời chiến trận.

Nhưng điều đó nghĩa lý gì. Có nàng, tình yêu chất ăm ắp ngôi nhà nhỏ niềm vui và tiếng cười. Nàng ít nói, hay lặng lẽ cười. Đêm đến, anh hì hụi viết, nàng cặm cụi chấm bài, soạn vở.

Thanh bình quá, có lúc không đành được, anh buông bút ôm choàng lấy nàng. Anh tự hào về cuộc sống của mình. Cuộc sống mà có lúc thi vị anh đã ví nó như chiếc bình pha-lê đựng thứ hạnh phúc trắng muốt, tinh khiết không gợn vẩn một tí bụi trần. Nàng mủm mỉm cười đồng lõa.

Lương giáo sinh tập sự của nàng, lương công chức của anh, thêm vào đấy những đồng nhuận bút ít ỏi nhưng sạch sẽ, đủ để vợ chồng anh sống tùng tiệm, thanh thản.

Phải đến khi nó ra đời. Khi ngôi nhà của anh trở nên quá chật chội, ngang dọc dây phơi quần áo, tã lót, bề bộn bát đĩa, xoong nồi, anh mới nhận rõ tình cảnh thật của mình.

Thì ra thế, cuộc sống thanh thản còn phải cần rất nhiều thứ. Sữa, thịt cho nó chẳng hạn. Mà anh thì đã kịp chuẩn bị gì đâu. Nàng vẫn hay mỉm cười. Nhưng anh chợt thảng thốt nhận ra nụ cười trinh nữ của nàng đã bắt đầu phảng phất mệt mỏi. Nàng đã trở thành thiếu phụ thực sự với bao nhiêu nỗi lo âu thường nhật.

Nàng mỏng mảnh và hao gầy. Bầu sữa sinh tồn từ cơ thể nàng truyền sang cho nó đã vắt dần đi sức sống thanh xuân và sắc đẹp của nàng. Có lúc anh bắt gặp nàng cười vu vơ.

Anh tự trách mình vô tâm. Làm sao có thể lấy cái hôn nồng nàn đôi lứa để khỏa vào phần thiếu hụt kia được.

Cả anh và nàng đều chới với bấu víu vào nhau, tự an ủi cố vượt khỏi miệng hố ngày một sâu của thiếu thốn vật chất. Manh nha trong anh nỗi sợ hãi mơ hồ. Không, đó là nỗi sợ hãi thật sự.

Anh đã thảng thốt hơn nhiều lần, khi bắt gặp từ ánh mắt nàng nỗi nghi ngờ ngày một rõ. Anh đau đớn nhận ra rằng, niềm tin của nàng vào hạnh phúc đang lung lay. Có lúc nỗi sợ hãi ấy bật ra trong trí tưởng anh đoạn độc thoại câm lặng của nàng:

– Hạnh phúc là thế này ư, anh yêu?

– Rồi con của chúng ta sẽ ra sao?

– Không! Em vẫn tin vào tình yêu. Nhưng bây giờ em không tin chỉ bằng riêng tình yêu có thể tạo dựng được hạnh phúc.

– Đừng, đừng hiểu lầm em. Rồi sẽ qua hết. Có điều em mệt mỏi quá chừng.

Mắt của nàng xác nhận điều ấy. Anh nén thở dài, cố lảng tránh ánh nhìn của nàng. Người anh sọm hẳn.

Vì sao nàng rời bỏ anh?

Lúc ý thức được tình cảnh của mình và không còn nghi ngờ gì nữa về những đoạn độc thoại ngày một nhiều hơn của nàng, anh trở nên rầu rĩ vô cùng.

Anh trầm hẳn. Bạn bè anh hoảng sợ về những cái nhìn thất thần ngây dại, những nụ cười vu vơ, cả thứ trầm tư im lặng chưa từng có của anh. Đêm đêm anh cặm cụi viết. Viết tất tật mọi thứ, miễn là kiếm ra tiền. Thì, anh còn biết làm gì khác.

Anh chắt chiu mang về từng đồng bạc lẻ. Anh lẩn tránh mọi cuộc vui bạn bè. Anh loại bỏ dần những nhu cầu cá nhân đơn giản mà bây giờ với anh là xa xỉ như chén rượu, điếu thuốc.

Anh tự ép xác mình để gánh vác gia đình. Bỗng dưng anh biến đổi thành con người hoàn toàn khác. Tình cảnh càng tệ hại hơn khi hết thời hạn nghỉ đẻ nàng phải tiếp tục đi làm. Mới sáu tháng tuổi, nhưng buộc lòng anh phải gửi nó vào nhà trẻ phường.

Sáng sáng anh lẵng nhẵng bồng nó đến lớp và chiều chiều, sau một ngày làm việc bã bời, anh lại thất thểu đến lớp đón nó về. Những việc ấy anh phải đảm nhận bởi nàng dạy học xa, giờ giấc không thể chủ động. Đấy là chưa kể những lúc nó bấy người vì trái nắng, giở giời.

Tất cả những điều đó cũng không sao, anh đủ sức chịu đựng được. Chịu đựng vui vẻ nữa là đằng khác, nếu anh không bắt gặp những cái nhìn của nàng. Cũng chỉ thoảng nhặt, nhưng đó là những cái nhìn trách móc và giễu cợt.

Anh tưởng tượng và anh tin thế, dù rằng cuộc sống vợ chồng vẫn tiếp diễn bình thường, suôn sẻ. Nàng vẫn lặng lẽ đến bình thản không một lời than thân, không một lần nhắc đến tiền bạc, không một lần…

Anh nhớ chỉ có một lần, đấy là lần nó phải nằm viện vì sốt cao. Anh quáng quàng nháo đến bạn bè kiếm ít tiền thuốc thang cho con. Lần ấy nàng bảo anh nhỏ nhẹ:

– Hay là em tạm nghỉ dạy ít lâu.

– Hả?

– Có một người bạn giới thiệu em sang bên ngoại thương.

– Để làm gì?

Nàng nhoẻn cười chỉ vào tệp tiền nơi tay anh. Anh thoáng rùng mình. Không biết anh nghĩ gì mà mắt đột ngột chuyển mầu, thoắt cái xám mốc vô hồn như kẻ mộng du. Nàng im lặng khẽ nhún vai và vẫn mỉm cười.

Chuyện đó không bao giờ nàng nhắc lại nữa. Sáng sáng nàng vẫn đều đặn đung đưa chiếc cặp lồng, cặp giáo án ra ngã tư đón xe buýt sang trường. Và đêm đêm anh vẫn lụi hụi viết. Có đêm quá mệt mỏi anh bất lực dằn mạnh ngòi bút xuống trang giấy vô tội. Rồi trong một trạng thái vô thức, tay anh lần lần lôi ra đám giấy bạc nhàu nát từ trong túi để vuốt lại từng tờ thẳng thớm xếp ra bàn.

Chính lúc ấy ngoài chấn song cửa sổ đột ngột một vầng trăng hiện ra. Ô kìa, trăng, anh bừng tỉnh ôm lấy đầu. Chưa bao giờ anh trông thấy một vầng trăng méo mó đến thế.

Cánh cổng sắt kêu rin rít. Anh vội vã ôm choàng lấy nó hôn lên mặt, lên cổ. Nó vùng vẫy thoát ra khỏi anh. Nó cười khinh khích: “Bố làm con nhột”. Anh đưa cho nó bọc giấy: “Quà cho con” – “Bao giờ bố lại đến?” – “Bố sẽ đến!”. Anh khẳng định một cách lấp lửng.

Lần nào chia tay con, anh cũng trả lời câu hỏi của nó như vậy. Ba tháng nữa… Không hiểu sao lần chia tay này anh không còn cảm giác đau đớn của chia ly như trước nữa. Ngược lại anh thấy mình và con gần gụi lạ thường. Tuồng như hai bố con không còn cách xa nữa.

Ý nghĩ này làm người anh mềm đi. Lòng anh dâng lên những cuộn sóng không vật vã mà êm dịu man mác. Anh hút mắt theo nhịp chân của nó. Khóe mắt anh cay cay. Anh áp cả khuôn mặt mình vào ô lỗ tò vò.

Kìa, nó sắp bước vào nhà. Nó dừng lại giơ tay vẫy anh. Bàn tay trắng hồng.

Bỗng anh bật ngửa ra đằng sau vì cú táp bất ngờ của con chó. May mà nó chưa táp trúng mặt anh. Bây giờ cái mõm đen chơm chởm răng, bít kín hẳn ô lỗ tò vò. Anh lùi lại.

Tiếng chó gầm gừ bỗng lại nín bặt. Anh nhác thấy cặp mắt đen dõi suốt người anh. Toàn thân nóng bừng. Và cái ý nghĩ kia lại ùa đến ám ảnh anh.

Tại sao anh phải xa nó?

Khi nó tròn một tuổi thì gia đình anh hoàn toàn rơi vào băng giá. Tình cảm vợ chồng giữa anh và nàng có thể coi như ngọn đèn đã lụi bấc.

Sự thể xảy ra đúng vào dịp nó sinh nhật một tuổi. Cũng dịp ấy, anh vừa in được một cuốn tiểu thuyết. Bạn bè đến chúc mừng anh. Đông lắm và vui lắm. Dạo đó, cũng như bao gia đình khác, đời sống của anh hết sức eo hẹp và chật vật. Biết thế nhưng đời liệu có mấy dịp vui mà bỏ lỡ.

Anh tổ chức sinh nhật nó rất trọng thể. Khách đến, người mang dăm cái lạp-xường, người bông hoa, chai rượu. Anh nghiêng ngả cùng bạn bè, nghiêng ngả với niềm vui hiếm hoi của mình.

Hôm sau anh mệt bã bời. Đang ngồi xếp lại số sách mua bằng tiền nhuận bút dành để tặng bạn bè, anh chợt bắt gặp cái nhìn của vợ. Lạ lùng lắm. Không, chưa bao giờ nàng nhìn anh như thế. Rồi nàng hỏi, giọng nhẹ nhàng như không có thật:

– Còn tiền không, hả anh?

Anh như bị điện giật. Cả câu hỏi này nữa, cũng chưa bao giờ nàng như thế cả. Miệng anh lắp bắp vô nghĩa:

– Để làm gì?

Nàng khe khẽ mỉm cười. Rồi nàng đi đến góc nhà mở nắp thùng gạo. Anh chỉ kịp nghe thấy tiếng ống bơ sữa bò quẹt quẹt vào đáy thùng sắt, toàn thân đã rung lên bần bật.

Anh khẽ “à” lên một tiếng. Nỗi đau đớn lan đến tận từng chân tơ, kẽ tóc. Giá như lúc ấy nàng đi ra ngoài hoặc làm một việc gì khác, chứ không khoanh tay mỉm cười thì có lẽ sự thể đã không thành to tát đến thế.

Một cơn rét khô lạnh chạy sắc lẹm trong máu anh. Sự xúc phạm quá lớn. Phải rồi, nàng giễu cợt anh. Nàng đỏng đảnh và độc ác.

Tai anh ù đi. Tiền, tiền… thì ra lâu nay anh không nhầm. Tại sao nàng lại thế. Như một con thú trọng thương, anh chồm tới, điên khùng. Mặt nàng nhợt nhạt. Anh kịp dừng lại. Nhưng rồi giận dữ trong anh như ngọn đuốc bừng bừng lửa không thể dập tắt được nữa.

Anh giật tung cánh tủ, lộn túi quần túi áo, vét bằng hết những tờ bạc còn lại ném tung tóe trước mặt nàng. Anh hét lạc cả giọng: “Tiền đây, tiền đây”.

Chưa hết, anh còn đá tung chiếc thùng sắt đựng gạo. Cái lon sữa bò lăn xoeng xoẻng. Văng vãi những hạt gạo ơn ởn trên nền nhà.

Nước mắt lăn dài trên má nàng. Dường như cơn phẫn uất trong nàng cũng bùng cháy. Nàng xông tới đống sách của anh đấm đạp, vò xé. Rất lâu anh mới thoát khỏi cơn điên dại.

Anh thõng thượt đứng trước nàng. Cả nước mắt cũng đã hết. Mặt nàng khô kiệt. Rồi nàng nói, vẫn thoảng nhẹ như không có thật: “Em có lỗi. Em có lỗi. Em xin anh đừng nói thêm gì nữa. Chúng ta hãy quên cái ngày này đi”.

Vô ích. Anh đã kiệt sức. Cõi lòng anh tan nát. Buồn tê tái, anh gieo mình xuống ghế.

Cũng có một giây thoáng tỉnh khiến anh ân hận. Nghĩ thế, song miệng anh vẫn buột ra chán chường: “Ừ, hãy quên. Chúng ta đã lầm lẫn…”. Câu nói của anh bị cắt ngang bởi một tia sáng xanh lạnh lẽo lướt qua mắt nàng. Trong tích tắc anh có cảm giác mặt nàng hóa đá.

Từ đấy băng giá ùa vào tổ ấm của anh.

Cả anh và nàng, cõi lòng câm lặng như đá tảng. Năm năm trời kế tiếp đằng đẵng. Hai người lặng lẽ làm đúng phận sự chồng, vợ.

Rồi đúng vào dịp con gái anh cắp sách đến trường học, nàng tất bật chuẩn bị. Đó là một ngày đáng ghi nhớ. Cả hai người đều nghỉ làm đưa con đến trường. Nàng rủ anh vào chợ mua mua, sắm sắm.

Anh ngỡ ngàng trước thái độ khác thường của vợ. Nàng hồn nhiên và tươi trẻ như ngày anh mới yêu nàng, như thể giữa anh và nàng không hề có đoạn đời băng giá kia.

Đêm hôm ấy nàng chủ động đến với anh. Cuồng nhiệt và dữ dội, anh đáp lại tình yêu của nàng. Anh thiếp đi mãn nguyện. Thật mãn nguyện.

Ngay trong mơ cảm giác mãn nguyện vẫn vẹn nguyên. Anh dắt nàng đi trong sân trường đêm. Một trời trăng. Một biển trăng.

Khuôn mặt nàng ngời sáng như trăng. Anh đắm vào mắt nàng. Chợt mắt nàng sầm tối.

Có một đám mây đen đặc vừa lướt qua. Ơ, nàng đâu rồi, anh ú ớ gọi tên nàng. Tay anh quờ quạng tìm nàng. Không thấy.

Anh hoảng hốt tỉnh giấc. Không có nàng thật, giường trống không. Anh bật dậy. Đèn phòng sáng trưng. Nàng ngồi ở ghế mỉm cười với anh. Anh tiến đến bên nàng. Rất dịu dàng, nàng nhìn anh.

– Anh ngồi xuống đi. Em vẫn đợi anh. – Nàng nói liền một mạch, giọng thẳm sâu như vang lên từ một thế giới khác. – Anh nói đúng. Chúng ta đã nhầm lẫn. Cuộc sống chung này không hợp với em và anh. Em đã cố gắng hết mức. Từ sau cái lần ấy… Em đã quyết định. Bây giờ thì điều đó có thể thực hiện được. Con chúng mình đã lớn. Nó đã đủ sức để theo em. Phải thay đổi, anh ạ. Chúng ta sẽ làm lại từ đầu. Chúc anh…

Anh không nghe thấy gì nữa. Nàng chìa cho anh tờ đơn. Anh run rẩy còn nàng vẫn mỉm cười. Mắt anh như bọc sương trắng.

Tờ đơn trắng đặc chữ và hàm răng nàng lấp lóa trắng. Anh gạt tờ đơn xuống mặt bàn, lững thững bước lại bên giường.

Gương mặt con anh rạng ngời như gương mặt một thiên thần. Trời ạ, nó đang cười trong mơ. Giấc mơ đẹp nào mà không ngọt ngào, con ơi.

Mãi khi hừng đông hé rạng, mặt trời bầm bầm như một bát tiết dây khổng lồ lừ ngừ hiện lên, uể oải ném vung vãi từng vốc nắng đỏ sặc, anh mới bừng tỉnh.

Anh chậm rãi quay vào ngồi đối diện với nàng. Như có tiếng chuông reng từng nhịp, từng nhịp trong tim anh. Kìa, nàng vẫn cười.

Anh từ từ nhấc tờ đơn và thong thả rút bút.

Đến khúc ngoặt cuối phố anh mới dừng lại. Một lần cuối anh ngoái lại nhìn. Ngôi nhà thấp thoáng mờ ẩn.

Nó sống ở trong đấy. Nó sống như thế nào. Cứ nghĩ đến người đàn ông thế chân anh, không máu mủ ruột rà với nó lại sống cùng nó, thậm chí vuốt ve nó, hoặc mắng chửi nó là lòng anh trào lên nỗi xót thương vô bờ.

Sáu tháng sau khi anh ký đơn, thì mẹ con nàng rời bỏ anh ra đi. Cũng rất nhanh, ngay trong năm ấy nàng đến với người đàn ông là chồng của nàng bây giờ.

Nghe nói họ biết nhau từ thuở thiếu thời. Đó là người đàn ông trẻ tuổi, trẻ hơn anh rất nhiều, nhưng thành đạt trước tuổi. Anh ta giàu. Anh không dám nghi ngờ tình yêu của họ. Nàng đẹp thế, hiển nhiên nàng có quyền ban phát tình yêu của nàng để đổi lại những gì nàng muốn.

Anh đã đắn đo rất lâu, để rồi cuối cùng vẫn nhận lời mời đến dự đám cưới nàng. Anh đến một phần vì lòng tự trọng và kiêu hãnh, nhưng cái chính là vì nó.

Hôm ấy giá không bắt gặp khuôn mặt ngơ ngác của nó hẳn anh cũng sẽ rất vui trước hạnh phúc mới của nàng.

Từ thẳm sâu tâm hồn mình, anh cầu mong cho nàng được hạnh phúc. Ý nguyện của anh chân thành. Cũng dễ hiểu, bởi anh yêu nó biết bao nhiêu. Anh sống vì nó và tất nhiên trong tình yêu ấy, sự sống ấy làm sao có thể trống vắng bóng nàng.

Điều đó giải thích suốt những năm tháng xa nàng, anh không đến với bất cứ một người đàn bà nào khác, dù chỉ trong ý nghĩ.

Anh vẫn yêu nàng – người đàn bà lấy cuộc đời anh làm chặng dừng chốc lát.

Suốt những năm tháng ấy anh chông chênh trong niềm thương cảm, trong ngọt ngào của hạnh phúc dĩ vãng, trong bồn chồn, chờ đợi, mong nhớ.

Và tình yêu cứ tích tụ, cứ dồn đọng lớn dần lên rực sáng trong tâm hồn anh. Anh hiểu tình yêu ấy là của nó.

Cũng kỳ lạ, anh lao vào viết như điên như dại, như thể có một cái gì đấy lớn lao và mạnh mẽ thúc đẩy anh, thổi cho anh nguồn sinh lực tràn trề, khai sáng những gì còn mù mịt tiềm ẩn trong anh.

Anh vắt kiệt sức lực vào công việc. Cõi lòng anh dàn trải theo từng ngày, từng đêm trên từng trang giấy, từng con chữ.

Đó là quãng thời gian gấp gáp hối hả, anh sống như chưa từng được sống, viết như chưa từng được viết bao giờ. Bản thảo của anh bộn lên. Những trang viết nóng hổi phần vật chất cơ thể anh. Anh sọm xuống, già hẳn và tiều tụy.

Cứ ba tháng một lần, anh đã quá quen với điệp khúc gặp gỡ. Chu kỳ thời gian hình như làm cuộc sống của anh ngắn lại.

Cái đích gặp con bao trùm toàn bộ đời sống của anh. Với anh, dường như trên thế gian này lớn hơn tất thảy, hơn mọi thứ tình cảm phải là tình cha con.

Đúng vậy, tình yêu của người cha cô đơn bao giờ cũng có thêm phần tình của người mẹ đối với con mình, dù không được đảm bảo vẫn là thứ dây nối bền chặt nhất.

Mỗi lần đến với con, ngoài sách, anh kỹ lưỡng tìm một thứ quà gì đấy hợp với tuổi tác và ý thích của nó.

Nàng không từ chối, không ngăn cản, thậm chí nàng còn vui mừng một cách đầy bao dung và thông cảm. Những lúc thế này nàng vẫn hay mỉm cười lặng lẽ. Anh hoàn toàn ngây dại trước cái cười của nàng.

Cũng không bao giờ anh có thể biết được rằng, những thứ quà ấy nàng đều cất dành trong một chiếc hòm gỗ đề tên anh.

Và nếu có biết, hẳn anh đã phải cảm ơn nàng, bởi nàng đã tiên cảm rất đúng.

Lần gặp này lòng anh chộn rộn khó tả. Con gái anh đã mười tuổi.

Ôi, nó lớn biết bao. Anh đã suy nghĩ rất nhiều mà không chọn được một thứ quà ưng ý. Giá không vô tình nhìn thấy một đám rước dâu trên đường phố, hẳn anh đã không thể nghĩ được món quà tặng nó.

Hình ảnh hạnh phúc của cô dâu, chú rể trong cái đám cưới vô tình kia làm anh chạnh lòng. Anh cũng đã có một lần như thế. Vẫn biết rằng, giờ đây nàng và anh đã mất nhau vĩnh viễn, nhưng nó thì không thể.

Phải cho nó được vẹn nguyên dù chỉ là một chút kỷ niệm, một thoáng hồi ức tốt đẹp về cha mẹ nó. Anh vét toàn bộ số tiền mình có mua một sợi dây chuyền vàng có chiếc lắc nhỏ rất xinh gắn hình anh và nàng ngày cưới.

Sau này khi trưởng thành hẳn nó sẽ nghĩ tốt đẹp về một thời của anh và nàng. Ý nghĩ ấy làm anh vui hẳn lên.

Những gì nặng nề khi gặp nàng đã biến mất. Anh tạt vào quán rượu quen ven bờ Hồ Hoàn Kiếm. Niềm phấn chấn khiến anh bỏ lối uống nhâm nhi thường ngày.

Anh ngửa cổ dốc từng chén lớn. Từng chén, từng chén chui vào họng anh, ngấm vào máu, biến thành máu. Mới chiều nay thôi, nó hỏi anh: “Bố uống nhiều rượu lắm phải không?”.

Anh đã ậm ừ, nhưng lòng cồn lên vui sướng. Ai bảo cho nó biết? Còn ai ngoài nàng nữa. Vậy là từ mảnh tình đã vỡ vụn, trong một góc chật hẹp nào đó của ký ức nàng, anh vẫn còn tồn tại.

Lúc người đã nhẹ bẫng và từ ngực anh dâng lên cơn khát cháy bỏng, tiếng nói của nó ban chiều vẫn ngọt ngào, ngấm lịm: “Ứ, bố hứa đi.. Bố uống ít rượu thôi nhé?” – “Ừ, bố hứa”.

Anh cười thành tiếng: – “Kìa, bỗng dưng cười, anh say rồi đấy, thôi về đi”. Anh chau mày khó chịu nhìn ông già chủ quán. Giọng anh đã khê đặc: – “Lão vừa cướp mất của ta nửa niềm vui đấy!” – “ừ, lão xin lỗi. Nhưng về đi anh”.

Anh lảo đảo đứng dậy. Còn đứng được là còn đi được. Rượu vốn thế.

Trời tối từ bao giờ. Đèn đường đã bật tỏa ra thứ ánh sáng vàng vọt . Anh chật chưỡng bước đi quên cả trả tiền.

Ông lão chủ quán mở cuốn vở ghi nợ, chép miệng: “Khổ, sao hôm nay anh ấy uống nhiều đến thế?”. Làm sao ông có thể biết được anh đang vui. Phải, rất vui.

Nhưng anh không về nhà. Cứ chân ngang, chân dọc anh cập quạng đi hết một vòng Bờ Hồ. Rồi anh ngồi ghé vào đầu chiếc ghế đá kê sát cây lộc vừng thân ngả, cành lá là là chạm hẳn xuống mặt nước.

Đây là chỗ quen thuộc của anh mỗi lần đi dạo. Ở đầu kia đôi trai gái non choẹt đang chồm chỗm trên đùi nhau vội vã buông rời, rồi lẩm bẩm dắt nhau sang ghế đá bên cạnh. Chúng sợ mùi rượu nồng nặc từ thằng người nom nhếch nhác.

Anh ngồi thế lâu lắm. Hầu như cơ thể anh ở nguyên một tư thế. Bất động vậy, nhưng lòng anh lan tỏa những đợt sóng tròn hệt như mặt nước hồ loang loang giỡn đùa cùng gió.

Cho đến tận phút này anh vẫn không tìm ra được câu trả lời. Tại sao anh phải xa nó? Mà anh và nó thương yêu nhau biết bao nhiêu. Mắt anh đu theo dây hoa lộc vừng giăng giăng.

Cả những xác hoa dập dềnh trên mặt hồ lăn tăn sóng. Xác hoa. Anh đã già đâu nhỉ? Bất giác chân anh di di lên gốc cây xù xì. Bao nhiêu năm rồi cái gốc chùm vô số rễ gộc nổi trên mặt đất vẫn như thế, chẳng thay đổi gì cả.

Ngày bé anh cùng bọn trẻ thường túm tụm trên gốc cây chơi chán chê đủ trò, rồi cả lũ bò men men theo thân cây bám vào những cành là là buông mình rơi xuống hồ.

Thú lắm. Cũng đã có lần anh dìu nó leo lên một cành gần gốc. Nhưng nó sợ hãi hét lên, mặt xanh xám, mắt nhắm nghiền.

Anh hoảng hốt đưa nó xuống vội. Mãi sau anh mới ớ ra, cười ngặt nghẽo. Thật ngốc, nó là con gái, đâu có thích những trò leo trèo. Cũng trên chiếc ghế đá này có lần anh đã ngồi trọn cùng hết suất thời gian của một lần gặp gỡ.

Hôm ấy anh đãi nó món sấu chín vàng gọt xoáy hình ốc chấm muối. Chà, sấu chín, thoạt đầu có vị chua thanh thanh, rồi ngọt dần, ngọt dần, lịm vào lưỡi.

Anh nuốt ực ngụm nước miếng vừa tứa ra. Cơn khát lại dâng lên. Cơn khát đẩy anh về một trận mưa ngày nhỏ.

Có thằng bé con là anh vừa tụt từ cây sấu già xuống, thì trời ập mưa rào. Thằng bé vội vàng chạy. Cái áo may-ô đã ngả mầu của thằng bé lèn chặt đầy sấu.

Bỗng thằng bé ngã oạch. Cả bụng sấu òa ra. Những quả sấu vàng xuộm tung tóe, lăn lóc giữa đám bong bóng nước phập phồng.

Thằng bé cuống quýt nhoài theo. Những quả sấu chín vàng đến tận bây giờ. Có lần anh kể đoạn này cho nó nghe.

Nó cứ ngác ngơ mãi không hình dung ra nổi. Chán chê nó mới hiểu. Và nó hỏi: “Thế bố có nhặt hết được không?”.

Anh làm bộ ngơ ngác để nó phải giải thích. Rồi cả hai bố con cười như nắc nẻ.

Bỗng người anh nẩy lên. Bàn tay ai đó đặt lệch một bên vai. Ả ăn sương to đùng như hộ pháp, mặt trét bự sáp son, lù lù bên anh tự bao giờ toe toét: “Này bố già, à anh giai, ngủ kỹ thế, dậy đi cho đỡ phí đời.

Nào, vui vẻ, canh cuối hữu nghị thôi”. Anh vẫn ngồi bất động. Ả kia sỗ sàng tót xuống cạnh, tay lùa lùa bụng dưới anh.

Anh khẽ hất tay ả, mắt vẫn miên man. Ả cúi sát sạt mặt anh, rồi vùng đứng dậy chửi: “Rõ khốn, vớ phải thằng cô hồn say rượu. Đúng là vận áo xám”.

Có lẽ ả điếm bị ế khách từ tối nên tức vô lý. Ả loạt soạt vơ mấy tờ giấy bẩn gom sát chân anh, bật diêm đốt, rồi bỏ đi. Hẳn là ả đốt vía. Lửa táp rát chân không làm anh ngừng mạch nghĩ về nó.

Đêm đã khuya lắm rồi. Đường phố heo hút. Giờ này chắc nó đã ngủ ngon. Chẳng biết anh có trong giấc mơ của nó hay không?

Anh đứng dậy. Rượu vẫn rần rật chạy trong bầu máu nóng. Cái gì thế kia. Anh sững người. Những tia sáng trắng mờ buông phóng đãng qua kẽ của tán lá lộc vừng.

Muôn ngàn chiếc lá rung rinh như những bàn tay mời gọi.

Anh phóng mắt. Trời ơi, trăng. Trăng lên tự bao giờ. Ngờm ngợp, mơn man.

Mặt hồ xanh nhuộm ánh trăng vàng. Đất trời bừng sáng. Người anh run lên. Cây lộc vừng chao nghiêng ngả.

Trước mắt anh sân khấu trăng lộng lẫy. Cả tiếng nhạc run rẩy.

Từng đôi, từng đôi một dìu dặt theo tiếng nhạc.

Nàng kìa. Nàng đi ra từ bên kia sân trăng. Nàng cười tươi tắn.

Anh cũng cười theo. Nhưng quả tim anh khững lại. Nàng không đi một mình. Người đàn ông cạnh nàng trẻ lắm.

Nhạc vẫn run rẩy. Vẫn từng đôi, từng đôi quấn vào nhau say dại.

Anh dụi mắt. Đúng rồi. Nó. Tim anh đập mạnh trở lại. Đúng là nó. Mắt nó long lanh sáng. Bím tóc nó đen mượt nhún nhảy.

Nó đã nhìn thấy anh. Nó vẫy. Bàn tay trắng hồng. Nó ào đến.

Anh sung sướng dang rộng hai tay. Người anh mềm đi.

Những giọt trăng thánh thót rơi xuống nhòa ướt mặt anh.

Con ơi. Con của ta. Cuộc đời bé bỏng của cha. Nhạc run rẩy. Người anh cũng run rẩy. Từng bước một, từng bước một, anh vươn người ôm chầm lấy nó.

Mười năm sau.

Một tối bên gốc cây lộc vừng hồ Hoàn Kiếm.

– Mẹ thấy đường đột quá. Con mới hai mươi tuổi. Còn những hai năm nữa con mới ra trường. Bao nhiêu thứ phải lo, mà con trẻ thế…

Nước mắt lăn dài trên má thiếu phụ. Chị không còn trẻ, nhưng vẫn tràn xuân sắc.

– Không còn cách nào khác, mẹ ạ. Con không thể dựa dẫm mãi vào dượng. Chúng con sẽ ở tạm ký túc xá. Cảm ơn mẹ về tất cả. Những di vật của bố, cả câu chuyện buồn này nữa. – Thiếu nữ xinh đẹp nâng chiếc dây chuyền có chiếc lắc nạm hình cha mẹ, áp vào ngực.

Mắt cô trầm uẩn nhìn cành lộc vừng là là mặt hồ. – Mẹ ơi, hiểu cho con. Mẹ còn có dượng, có các em. Bố còn có sự nghiệp của bố, có mẹ, có con. Còn con thì chẳng có gì hết ngoài nỗi cô đơn. Không, con phải tự giành lấy hạnh phúc cho mình. Chúng con trẻ và phải làm mọi thứ từ đầu, nhưng tình yêu của chúng con… Vâng, tình yêu, con tin thế…

Thiếu phụ khẽ thở dài.

– Mẹ ơi, mai là ngày cưới của con rồi. Xin mẹ hãy trả lời con. Mẹ có hạnh phúc không, hả mẹ?

Nước mắt lại lăn dài trên má thiếu phụ. Có một khoảnh khắc im lặng. Gió lô xô đuổi những chiếc lá lộc vừng xào xạc.

– Mẹ có tất cả mọi thứ. Nhưng hạnh phúc thì hình như không, con ạ.

– Thế còn bố con?

Thiếu phụ nấc lên nghẹn ngào:

– Bố con ư? Mẹ cũng không biết nữa. Duy có điều này thì mẹ biết. Bố con chỉ sống bằng hai thứ trên đời. Đó là những cuốn sách và tình yêu. Tiếc thay, hai thứ ấy không nuôi nổi bố.

Thiếu nữ đứng dậy. Cô đăm đắm nhìn. Đêm ấy trăng rất sáng. Những dây hoa lộc vừng phớt hồng bắt ánh trăng vàng thẳm.

Mặt hồ mênh mang. Kỳ lạ chưa kìa! Người cha thân yêu của cô hiển hiện đúng như với tư thế mười năm về trước trong cái đêm ông từ bỏ cuộc đời.

Ông chết đứng. Nước ngang ngực. Hai tay víu vào cành lộc vừng. Hoa lộc vừng giăng giăng trên tóc. Đôi mắt, khuôn mặt rạng rỡ. Miệng mỉm cười.

Nghe kể lại, thiếu nữ đã không tin. Còn bây giờ. Cô thổn thức gọi: “Bố ơi!”.

Trăng sáng hơn. Những dây hoa lộc vừng xao động. Như có mối giao cảm linh thiêng, cô nghe thấy tiếng nhạc run rẩy.

Cha cô cười rạng rỡ, tay buông cành lộc vừng. Ông cất tiếng gọi cô. Những giọt trăng thánh thót rơi. Cây lộc vừng chao nghiêng. Thiếu nữ dang hai tay đón đợi.

Vào chính lúc ấy, cô tin rằng cha cô hoàn toàn hạnh phúc và cả điều kia nữa. Cô đã quyết định đúng.

Ngày mai cô đi lấy chồng.